Đặc điểm của hoa cẩm tú cầu
Hoa cẩm tú cầu có tên khoa học là Hydrangea, ngoài ra còn có nhiều tên gọi khác như hoa tú cầu, dương tử. Tuy có xuất xứ từ các nước Đông Á nhưng ngày càng được nhân rộng ra khắp thế giới, trong đó có Việt Nam.
Hoa cẩm tú cầu là loài hoa dạng cây bụi lâu năm. Thân cây mềm, thẳng, phân nhánh nhiều. Chiều cao của cây hoa có thể đạt 1,5m. Thân và cành có màu xanh khi còn non và chuyển sang màu nâu khi trưởng thành. Lá màu xanh đậm, mọc đối nhau trên thân, mép có răng cưa. Hoa cẩm tú cầu có hình tròn và gồm nhiều bông nhỏ. Mỗi bông hoa gồm 4 cánh hoa nhỏ trông giống như sự kết hợp của những cánh bướm. Hoa lâu nở và có nhiều màu sắc khác nhau như trắng, hồng, xanh, tím.

Những loại cẩm tú cầu phổ biến hiện nay
Có khoảng 73 loài hoa cẩm tú cầu khác nhau trên thế giới. Chúng có hai loại: rụng lá và thường xanh, nhưng hầu hết các loài hoa cẩm tú cầu đều là loại rụng lá. Một số giống hoa cẩm tú cầu phổ biến hiện nay:
- Hydrangea anomala (Cẩm tú cầu leo): Giống cây này có dây leo thân gỗ, chiều dài có thể lên đến 15m nếu được chăm sóc cẩn thận.
- Hydrangea (Cẩm tú cầu lá to): Giống này có tán rộng, cao khoảng 2-3m, lá to dài khoảng 10 – 15cm.
- Hydrangea arborescens (tú cầu nhẵn): Còn được gọi là cẩm tú cầu nhẵn, thường cao và tán rộng từ 1 – 1,5m.
Ở Việt Nam, các giống hoa cẩm tú cầu phổ biến nhất là hoa cẩm tú cầu Towhead và hoa cẩm tú cầu Charm, cả hai đều là hoa cẩm tú cầu lá to. Người ta chủ yếu trồng hoa cẩm tú cầu ở Sài Gòn và Đà Lạt.

Chuẩn bị trồng hoa cẩm tú cầu
Thời gian trồng
Đất trồng
Hoa cẩm tú cầu sinh trưởng và phát triển mạnh trong điều kiện đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoáng khí. Cây cần độ ẩm cao, nhưng không sống được lâu trong đất úng nên đất phải thoát nước tốt.
Đối với đất tự nhiên, bạn tiến hành bón lót bằng vôi bột và phơi khô khoảng 15 – 20 ngày trước khi trồng để diệt mầm bệnh trong đất. Sau đó, cung cấp thêm chất dinh dưỡng bằng cách trộn 40% đất + 30% trấu hoặc cám dừa + 30% phân gà, phân bò hoặc phân trùn quế… rồi đem trồng.
Ngoài ra, để tiện lợi và tiết kiệm thời gian hơn, bạn có thể tham khảo thêm các loại đất thuần hữu cơ được bán với số lượng lớn trên thị trường. Các loại đất hữu cơ sạch đã được trộn đầy đủ phân trùn quế, phân gà, gáo dừa, mùn, trấu hun khói, bột nêm, vi sinh bản địa và các thành phần hữu cơ khác, tỷ lệ phù hợp với nhiều loại cây trồng. Ngoài ra, sản phẩm còn trải qua quy trình nuôi cấy vi sinh, đảm bảo chất lượng về độ xốp, độ ẩm, độ thông thoáng và sức khỏe, an toàn.

Giống trồng
Khi chọn giống cần tìm hiểu kỹ về đặc tính, thời gian sinh trưởng, điều kiện thích nghi…để chọn được giống ưng ý. Nên mua các giống hoa cẩm tú cầu của Việt Nam vì chúng thích nghi với môi trường và khí hậu nước ta. Ở Việt Nam, giống hoa phù hợp và được ưa chuộng nhất thường là hoa cẩm tú cầu lá to nhẵn.
Giống được chọn phải tốt, đủ tiêu chuẩn và khỏe mạnh. Nếu gieo hạt, bạn có thể mua hạt giống ở vườn ươm hoặc cửa hàng cây cảnh để được tư vấn chi tiết và chất lượng về cách gieo trồng. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng phương pháp giâm cành để trồng cây.
Kỹ thuật trồng hoa cẩm tú cầu
Trồng hoa bằng hạt giống
Hạt giống mua về có thể trồng ngay. Tiến hành gieo hạt giống hoa cẩm tú cầu trên bề mặt đất. Sau đó, tưới phun sương để giữ ẩm không làm trôi đất, giúp hạt nhanh nảy mầm. Đặt chậu trồng cây ở nơi đủ ánh sáng, tránh ánh nắng trực tiếp. Sau 10 – 14 ngày, hạt sẽ nảy mầm và phát triển dần thành cây con.
Khi cây con khỏe mạnh và có 3 – 4 lá, tiến hành cấy cây vào bầu cố định với hỗn hợp đất và phân hữu cơ đã chuẩn bị trước. Tiếp tục đặt chậu cây ở nơi có nắng, có nhiệt độ và độ ẩm cho đến khi cây trưởng thành và nở hoa.

Trồng hoa cẩm tú cầu bằng cành giâm
Các cành giâm đã được chọn mua sẵn hoặc tự bạn giâm cành. Sử dụng các chồi và lá phía dưới hoa cần cắt bỏ. Sau đó, ngâm cành trong nước khoảng 6 – 7 tiếng để thúc nhanh ra rễ.
Tiếp theo, cắm cành giâm vào đất ẩm đã chuẩn bị sẵn, chú ý để cành nghiêng 30 độ. Dùng cọc tre giữ chặt cành cây để không bị rung. Đưa cây ra chỗ có nắng và chăm sóc cành để chúng phát triển tốt.
Sau khoảng 1 tháng, cành sẽ bắt đầu phát triển nhiều lá mới và cây con sẽ dần cứng cáp hơn trước khi đem trồng sang một chậu khác, lớn hơn, cố định. Tưới nước giữ ẩm và chăm sóc để cây ra hoa thích nghi nhanh, phát triển tốt.

Kỹ thuật chăm sóc hoa cẩm tú cầu
Tưới nước
Hoa cẩm tú cầu cần nhiều nước nên cần tưới nước thường xuyên để đảm bảo độ ẩm thích hợp. Nên tưới vào buổi sáng chiều mát để cây có đủ độ ẩm sống qua ngày.
Điều chỉnh lượng nước tưới dựa trên thời tiết và tình trạng của cây hoa của bạn. Vào mùa nắng cần chú ý tưới nước nhiều hơn để không làm khô đất làm rễ cây bị thiếu nước. Vào mùa mưa nên giảm lượng nước tưới để tránh tích tụ đất quá nhiều không làm hoa bị úng. Nếu thấy lá có dấu hiệu héo cần bổ sung nước ngay để cây phục hồi để không ảnh hưởng đến khả năng ra hoa.
Bón phân
Tỉa cành
Cắt tỉa hoa cẩm tú cầu cũng rất quan trọng vì nó có thể ảnh hưởng đến khả năng nở hoa của cây. Nếu cắt tỉa muộn quá năm đó cây sẽ không ra hoa nên thời điểm cắt tỉa muộn nhất là cuối mùa đông. Thời gian tốt nhất để cắt tỉa thường là tháng 3 đến tháng 4.

Việc cắt tỉa thường phụ thuộc vào chiều cao của cây để cắt tỉa hợp lý. Nếu chồi quá cao, hãy cắt từ gốc đến nút thứ 6 của hoa. Chú ý không nên cắt tỉa quá nhiều vì có thể khiến cây ra ít hoa vào năm sau.
Nếu chưa có kinh nghiệm và không thể xác định chính xác thời điểm cắt tỉa, bạn nên đợi đến khi mùa hoa kết thúc rồi mới cắt hoa. Cần để lại những cành không ra hoa vào mùa này để sang năm chúng lại có đợt mới.
>>> Xem thêm: Ý nghĩa và cách trồng cây lưỡi hổ
Phòng trừ sâu bệnh hại cho cẩm tú cầu
Để phòng trừ sâu bệnh, cần chọn giống khỏe, kháng bệnh trước khi trồng. Tuy cây cẩm tú cầu rất ít khi bị sâu bệnh nhưng khi bị sâu bệnh có thể khiến cây hoa thiếu chất dinh dưỡng, còi cọc kém phát triển.
Cây cẩm tú cầu có thể bị tấn công bởi côn trùng có hại, chẳng hạn như rệp và bọ xít nhện đỏ. Ngoài ra, một số bệnh thường gặp khi trồng hoa cẩm tú cầu là bệnh cháy bìa lá, bệnh phấn trắng, đốm lá.

Trong quá trình trồng và chăm sóc phải thường xuyên kiểm tra, phát hiện sâu bệnh kịp thời, có biện pháp xử lý nhanh chóng. Kiểm soát và duy trì độ ẩm, nhiệt độ và điều kiện ánh sáng thích hợp. Tỉa những lá bị nhiễm bệnh để tránh lây nhiễm sang những lá khỏe mạnh khác.
Phương pháp biến đổi màu cho hoa cẩm tú cầu
Điều thú vị ở những bông hoa cẩm tú cầu này là chúng có thể thay đổi màu sắc tùy thuộc vào độ pH của đất.
– Nếu bạn thích hoa cẩm tú cầu xanh, hãy trồng ở đất chua có độ pH <6. Nếu pH> 6. Hãy hạ pH đất bằng cách thêm dung dịch lưu huỳnh, nhôm hoặc clorua. Cách nhanh nhất là bạn hãy chôn vài chiếc đinh hoen gỉ hoặc một ít giấy nhôm (loại dùng để nướng bánh).
– Nếu bạn thích hoa cẩm tú cầu màu kem hoặc trắng sữa, hãy trồng chúng ở đất trung tính, có tính axit với độ pH từ 6 đến 7.
– Nếu bạn thích hoa cẩm tú cầu màu hồng hoặc tím, hãy trồng chúng ở nơi có độ kiềm cao, pH> 7 bauxit. Sử dụng đúng lượng vôi bột vào đất có thể làm tăng độ pH của đất.

Cách nhân giống hoa cẩm tú cầu
Gieo hạt
Bạn có thể tự mình thu thập hạt giống từ những bông hoa cẩm tú cầu có sẵn. Khi hoa cẩm tú cầu héo, bạn hãy gói phần đầu hoa vào trong túi giấy và cắt bỏ phần cuống. Sau một vài ngày, lắc túi để tách hạt khỏi hoa. Đổ hạt giống ra ngoài để xử lý, chuẩn bị và trồng như đã mô tả ở trên.
uy nhiên, hạt giống hoa cẩm tú cầu rất nhỏ, không to như hạt tiêu nên thường khó chọn được hạt giống thật đủ tiêu chuẩn, không lép, không sâu mọt. Vì vậy, để nhân giống bằng hạt giống hiệu quả, bạn có thể mua hạt giống hoa cẩm tú cầu được bán với số lượng lớn trên thị trường, uy tín và chất lượng.
Giâm cành
Nhân giống bằng cách giâm cành cẩm tú cầu là lựa chọn hàng đầu vì dễ thao tác, không dễ bị sâu bệnh, cây sinh trưởng phát triển tốt.
Chọn cây bố mẹ khỏe mạnh, cắt bỏ những cành khỏe, không bị sâu bệnh, nách lá to, vỏ nâu trong mùa ra hoa. Chiều dài đoạn cắt khoảng 30 – 40cm, để dành 3 lá. Sau đó, cắt bỏ phần chồi và lá phía dưới, ngâm nước, giâm vào đất như hướng dẫn cách trồng.